زیپ چیست؟ + تاریخچه زیپ + آشنایی با اجزا و کاربرد زیپ

زیپ از لحاظ فنی در سال (1917) میلادی اختراع شد، اما تا سال (1923) حتی برای یکبارهم از این ابزار استفاده و حتی یاد هم نشد. شاید برای شما هم همیشه سوال بوده باشد که “ز‌یپ” چگونه تولید می‌شود؟! سازنده آن کی بوده؟ و از چه چیزی تشکیل شد‌ه است؟! همه‌ی این‌ها، سوالاتی هستند که ذهن ما را مشغول کرده است. اما با وجود کوتاه بودن، تاریخچه زیپ بسیار جالب است. پس تا انتها، این مقاله را مطالعه کنید.

کشف زیپ

باور کنید یا نه، چرخ خیاطی قبل از “زیپ” اختراع و ثبت شد‌ه است. (الیاس هاو) اولین اختراع خود را در (ایالات متحده) با ابزار “چرخ خیاطی” به ثبت رساند. تنها شش سال بعد، در سال 1851، هاو اختراع بعدی خود را که (زیپ) است به ثبت رساند. این اختراع ترکیبی از گیره‌های متحرک بود که با بند کشی متصل می‌شدند، اما هرگز دیگر تولید و فرو‌خته نشد.

اما شرکت (بی-اف-گودریچ) (B.F.Goodrich) بود که از زیپ در چکمه‌های لاستیکی خود استفاده کرد و نام (زیپ) را در سال “1923” ابداع کرد. همراه با چکمه‌ها، کیسه‌های تنباکو بودند که از زیپ در آن‌ها استفاده می‌شد.

زیپ برای کودکان

در اوایل سال 1930، تولیدکنندگان زیپ‌هایی را برای لباس‌های کودکان اختصاص دادند، زیرا لباس‌ پوشید‌ن را برای کودکان آسان‌تر می‌کرد. زیپ‌ها نزدیک به (20) سال در صنعت تولید‌کنندگان کفش باقی مانده بود، تا اینکه در نهایت در سال (1930) به لباس‌ها اضافه شد. کمپین‌های بازاریابی آنها را به عنوان تقویت‌کننده استقلال کودکان معرفی کردند، زیرا به این معنی بود که آنها می‌توانستند به تنهایی لباس خود را بپوشند.

اولین استفاده اصلی از زیپ‌ها در کت‌ها بود، به ویژه کت‌های چرمی. این موضوع، تا حدودی جزء یکی از دلایل تغییرات در مد بشمار می‌رفت. تا سال (1920) و بعد از آن، مد لباس‌های غیررسمی شباهت زیادی به لباس‌های رسمی پیدا کرد. اکثر مردان کت و شلوار و بیشتر زنان لباس مجلسی می‌پوشیدند. گرچه با توجه به زمان روز و رویداد، تفاوت‌هایی در پارچه‌ها و طرح‌ها وجود داشت. اما آنها بدون توجه به فعالیتی که انجام می‌دادند آنها را می‌پوشیدند. با این حال، از آنجایی که افراد بیشتری به سمت لباس‌های روزمره مانند (شلوار برای زنان و حذف کراوات برای مردان) روی آوردند، زیپ در اکثر لباس‌ها جای خود را گرفت.

زمانی که مردم زیپ را در عمل دیدند، متوجه شدند که دکمه‌ها واقعا چقدر وقت‌گیر هستند و عامل مهم دیگر، حق رأی زنان بود. لباس‌های بنددار به عنوان یک لباس غیرضروری و دشوار دید‌ه می‌شد. زنان به سمت لباس‌های راحتی، شلوار و پیراهن روی آوردند. اگرچه در این لباس‌ها از زیپ استفاده نمی‌شد، اما این آغاز دوره‌ای بود که از لباس‌های رسمی دور می‌شدند.

از زیپ‌ها چه استفاده‌هایی می‌کنیم؟

بدون شک، زیپ‌ها رایج‌ترین نوع بست مورد استفاده هستند. باز و‌ بسته کر‌دن آنها سریع‌تر و راحت‌تر است و امنیت بیشتری را نسبت به دکمه‌ها ارائه می‌دهند. گرچه چیزی وجود ندارد که ما برای آن از زیپ استفاده نکنیم. برخی از رایج‌ترین کاربردهای زیپ، عبارتند از: (کت، هودی و جلیقه، کیف، کوسن و بالشت، لباس مجلسی، دامن، شلوار و …)

یکی دیگر از مزایای مهم زیپ این است که به راحتی می‌توان با آن، لباس را ضد آب کرد. درحالی که طراحی اولیه آن ضد آب نیست، اما می‌توانیم این‌ کار را با اعمال پوشش‌های ضد آب در طول فرایند تولید انجام دهیم. انجام این کار به این معنی است که آب از دندانه‌های فلزی دیگر عبور نمی‌کند. اما می‌توانیم یک قدم جلوتر برویم و زیپ‌های هوابندی هم داشته باشیم. ناسا برای کاوشگران خود زیپ‌های ضد هوا سا‌خته است که از آن در لباس‌های فضانوردی استفاده می‌کند. این زیپ‌ها نه تنها باید هوابند باشند، بلکه باید در برابر تفاوت‌های شدید فشار هوا نیز مقاومت کنند. با توجه به اینکه آنها هنوز هم از طراحی اولیه زیپ پیروی می‌کنند، قابل توجه است که چنین آیتم فروتنی می‌تواند بسیار کاربردی باشد.

اجزای زیپ چیست؟

طراحی آنها درواقع بسیار ساده است و برای درک بهتر آنها، باید به طور خلاصه اجزای اصلی آن را بررسی کنیم!

• دندانه‌ها، آنها قطعات فلزی یا پلاستیکی هستند، که در دو طرف زیپ وجود دارند.
• گیره لغزنده، ابزاری است که دندانه‌ها را به سمت بالا حرکت می‌دهد تا آنها را به هم متصل کند.
• نوار، بخشی از زیپ که به لباس یا پارچه دو‌خته می‌شود تا زیپ در جای خود ثابت شود.
• پین، در بخش پایینی زیپ که از طریق نوار دندانه‌ها وارد جعبه نگهدارنده می‌شود.
• جعبه نگهدارنده، بخش پایینی زیپ است که دو طرفِ دندانه‌ها را کنار هم نگه می‌دارد.
• متوقف کننده، بخش انتهایی زیپ که باعث می‌شود گیره لغزنده خارج نشود.

بنابراین عملکرد آن چگونه است؟

به طور خلاصه، گیره لغزنده، دندانه‌ها را بالا می‌برد و آنها را به هم متصل می‌کند. دندانه‌ها به شکل قلاب‌هایی هستند که در حفره‌های دندانی زیری قرار می‌گیرند. هنگامی که در یک زاویه خاص به هم متصل شوند، دندانه‌ها در قلاب تو خالی قرار می‌گیرند و در جای خود قفل می‌شوند. اگر به درستی این کار انجام شود، جدا کردن دندانه‌ها با کشید‌ن آنها توسط دست‌ها تقریباً غیر ممکن است. یک زیپ با کیفیت نیروی زیادی در خود دارد، به همین دلیل است که برای وسایل‌هایی مانند کیف و لباس بسیار استفاده می‌شود. گرچه تفاوت‌های جزئی دیگری بین انواع مختلف زیپ‌‌ها وجود دارد، اما همه آنها به یک شکل کار می‌کنند. به عنوان مثال، زیپ‌های نامرئی و دو طرفه کمی عملکرد متفاوتی دارند، اما همچنان شامل 2 مجموعه داندانه هستند که به هم قفل می‌شوند.

با توجه به اینکه همه ما با مفهوم ز‌یپ آشنا هستیم، اما فرایند عملکرد زیپ به خودی خود بسیار پیچید‌ه است. اما از نظر ظاهر، یک زیپ بسیار ساده است که با 2 نوار دندانه‌دار بهم قفل می‌شوند.